Η μελισσοκομία είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των Κρητικών! Σε όλες τις φάσης της ζωής τους βλέπουμε ότι είναι συνδεδεμένο με το μέλι.

Στους γάμους ο γαμπρός με τη νύφη τρώνε μέλι με καρύδια ως σύμβολο γονιμότητας και για να είναι γλυκιά η ζωή τους, το γλυκό του γάμου είναι το ξεροτήγανο (ένα τηγανητό ζυμάρι με μέλι) και τα μελομακάρονα που φτιάχνονται τα Χριστούγεννα. Η ιστορίας της Κρήτης μας αποδεικνύει ότι ήταν από τα πρώτα μέρη του Ελλαδικού χώρου που υπήρξε μελισσοκομία.

Βλέπουμε τη χρήση της μέλισσας ως λατρευτικό σύνολο στον Μινωικό αλλά και στο Μυκηναϊκό πολιτισμό.

Στη μόνιμη έκθεση του μουσείου Ηρακλείου βρίσκετε το Περίαπτο* με μέλισσες. Είναι ένα από τα σπουδαιότερα και πιο γνωστά έργα της μινωικής τέχνης που χρονολογείται στη Μέση Εποχή του Χαλκού, περίπου 1700 π.Χ. και βρέθηκε στη περιοχή των Μαλίων. Το περίφημο περίαπτο είναι σε σχήμα δύο μελισσών ή σφηκών, οι οποίες αποθέτουν μια σταγόνα μέλι στην κηρήθρα.

Στις βορειοδυτικές υπώρειες της Ίδης, σε υψόμετρο 380 μ. περίπου, και σε απόσταση 30 χιλ. νότια του Ρεθύμνου βρίσκεται η αρχαία πόλη Ελεύθερνας. Την πόλη ίδρυσαν οι Δωριείς τον 9ο αιώνα π.Χ. Σήμερα σώζονται ερείπια από διάφορες ιστορικές περιόδους της ζωής της αρχαίας Ελεύθερνας. Το 2010 ανακοινώθηκε η ανακάλυψη στην περιοχή διπλού τάφου ηλικίας 2.700 ετών, που έκρυβε περισσότερα από 3.000 φύλλα χρυσού και την πρώτη απεικόνιση της μέλισσας ως θεάς. Το κόσμημα που είχε κρεμασμένο στο λαιμό της η νεκρή κοπέλα, έτσι απεικονίζει ένα κρινάκι. Ανάποδα, όμως, δείχνει μια θεά-μέλισσα με το σώμα και τα φτερά της πότε θεά-μέλισσα, πότε κρίνος. Το πάνω κορμί της παραπέμπει σε γυναικεία μορφή με τα χέρια στο στήθος και το κάτω κορμί σε έντομο με μεγάλα φτερά, που κοσμούνται με στιγμωτά άνθη. Κατά τη μυθολογική εκδοχή, οι μέλισσες έθρεψαν μαζί με την Αμάλθεια τον νήπιο Δία στο Ιδαίο Άντρο. Το αντικείμενο αυτό από το οποίο είναι εμπνευσμένο το λογότυπο του Μουσείο αρχαίας Ελεύθερνας.

Η Φαιστός αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του μινωικού πολιτισμού, κατά τις ανασκαφές στην Φαιστό βρέθηκαν πήλινες κυψέλες της Μινωικής εποχής (3.400 π.Χ.) πολύ αρχαιότερης της Ομηρικής.

Οι μέλισσες εορτάζονται κατά την Παγκόσμια Ημέρα της Μέλισσας, στις 20 Μαΐου. Η 20ή Μαΐου, συμπίπτει με τα γενέθλια του Σλοβένου Anton Janša, ο οποίος κατά τον 18ο αιώνα πρωτοστάτησε στις σύγχρονες τεχνικές μελισσοκομίας στην πατρίδα του και εγκωμίαζε τις μέλισσες για την ικανότητά τους να εργάζονται τόσο σκληρά, ενώ χρειάζονται τόσο λίγη φροντίδα.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:

Βασιλάκης Α., Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, Αθήνα, χ.χ., 127-128

Ελληνική Τέχνη, Η αυγή της ελληνικής τέχνης, Αθήνα, 1994, αρ. 65 192, 323

Σακελλαράκης Ι.Α., Μουσείο Ηρακλείου, Αθήνα, 2003, 70-71

https://en.wikipedia.org

*αντικείμενο που θεωρείται πως έχει μαγικές και αποτροπαϊκές ικανότητες, φυλαχτό